Fietsen in Andermatt: op verkenning op de grens van Zwitserland en Italië

2 november 2024 by Redactie Zijwielrent.nl

Wat als je vlak na de zomer gaat fietsen in Andermatt en.. je wordt wakker met een dikke laag sneeuw? Nou; dan zul je alsnog genieten van al het moois dat de omgeving te bieden heeft! Femke vertelt in dit artikel over haar ervaringen: van wakker worden in de sneeuw en dezelfde dag kort-kort fietsen in Italië tot het ontdekken van een nieuwe bucketlist col!

Tekst door Femke Rotteveel, fotografie door Femke Rotteveel en Dennis Knuist

‘Al meer dan een week houden mijn mede-explorer Dennis en ik de weerapps voor Zwitserland in de gaten. Van tevoren hoopte ik op een lekkere nazomer in de bergen, maar hoe dichter op het vertrek hoe kouder het lijkt te worden. In Andermatt, een van origine ski-dorp dat snel aan het groeien is vanwege de vele wandel- en fietsmogelijkheden, is het zo’n 10 tot 15 graden, maar dat betekent dat het boven op de passen die we willen beklimmen maar tussen de 0 en 5 graden is. O ja, en er bestaat een kans op sneeuw. Vanwege een tweede bestemming later in de week waar het wél fietsweer is, besluiten we toch om naar Andermatt af te reizen. Het regent als we aankomen bij het mooie Radisson Blu Hotel, maar wat ik de volgende ochtend aantref had ik nooit verwacht!

Sneeuw! Wat nu?

Als ik de gordijnen open krijg ik namelijk een déjà vu van de wintersport in januari. Er ligt al 15 centimeter sneeuw op de grond en op basis van de lucht lijkt het ook niet alsof het snel zal stoppen met sneeuwen. Na het ontbijt nemen we samen met Laura van het toeristenbureau onze opties door. Een hele toffe mogelijkheid is het huren van fatbikes met spijkerbanden om in de sneeuw te fietsen. Uiteindelijk kiezen we daar niet voor, maar ik weet zeker dat dit heel leuk zou zijn geweest! Andermatt ligt naast de Gotthardtunnel en Laura geeft aan dat het aan de andere kant van de tunnel droog en bovendien zo’n 18 graden is. Heel vreemd om m’n korte fietspak aan te trekken terwijl het buiten aan het sneeuwen is.

Op zoek naar warmte en zon: op naar Lugano!

Aan de andere kant van de Gotthardtunnel, ligt Lugano bijna tegen de grens met Italië aan. In dit dorp begint de route naar Il Balconi d’Italia. Deze rit is 93 kilometer met 2250 hoogtemeters en loopt langs het meer van Lugano naar de overkant tot aan het Balkon van Italië. En je raad het al; je fietst dus over de grens van Zwitserland naar Italië en weer terug. Parkeren voor de start doe je gemakkelijk op Parcheggio Campo Marzio en daar kun je trouwens na afloop ook een lekkere pizza eten op het plein!
Het begin van de route is vrij druk, eerst de stad uit en daarna langs de weg waar veel kleine files staan. We worden constant ingehaald door auto’s waar we kort daarna weer langsfietsen. Er zijn een paar stukken waar we om de tunnels heen kunnen rijden en dat zijn ook wel meteen de wegen waar ik het voor doe. Dicht langs het meer en met uitzicht op kleine vrolijke dorpjes. Het duurt zo’n 20 vlakke kilometers en dan gaan we de hoogte in.

Italiaans klimwerk; de Ponna Superiore

Vanaf Ostena begint de Ponna Superiore: volgens Climbfinder een klim van 7,5 kilometer die stiekem uit twee delen bestaat. Het eerste gedeelte van 3,5 kilometer is prima te doen. Dan met de achtbaan naar beneden, het waarschuwingsbord met 15% zegt genoeg. Dit is een afdaling van het soort waar ik constant m’n remmen ingedrukt houd. Maar afdalen met 15% betekent in Italië maar één ding en dat is dat ik ook weer met datzelfde stijgingspercentage moet klimmen. Na 500 meter rustig beginnen krijg ik dus deel twee van de klim, met een kilometer van 16% gemiddeld, voor de kiezen. Daarna een kilometer van 8% en als je er dan bijna bent dan is de laatste kilometer nog eens 14%. Typisch Italiaans klimwerk dus.

Panorama uitzichten over het meer van Lugano

Na de Ponna Superiore gaat de route door een mooie glooiende, bosrijke omgeving. De wegen zijn smal en bovendien niet de hoofdroute voor auto’s waardoor het hier lekker rustig is. Het is de perfecte aanloop richting het uitzichtpunt op het meer. Voor het Balkon van Italië moeten we heen en weer, maar dat is het meer dan waard. De klim loopt van zo’n 900m naar 1300m en daar heb je een mooi panorama over het meer van Lugano. Maar een foto zegt meer dan 1000 woorden van mij:

Om het rondje af te maken hoeven we niet het hele meer rond, via een brug halverwege kun je gemakkelijk terug naar Lugano. Vanwege de tijd slaan Dennis en ik de laatste klim helaas over, maar na 80 kilometer met 1900 hoogtemeters en natuurlijk het tumult van de winterse ochtend, hebben we die pizza bij de parkeerplaats meer dan verdiend, al zeggen we zelf!

Fietsen in Andermatt – Balcone d’Italia

Dag 2: toch fietsen vanuit Andermatt?

Het winter wonderland blijkt van korte duur. De tweede dag is alle sneeuw in het dal al weer gesmolten en dus zitten we vol goede moed bij het ontbijt voor een mooie rit.

Maar helaas; alle grote passen (Furka, Oberal, Nuefen, Grimsel) zijn nog afgesloten vanwege gladheid en de sneeuw. We kiezen er voor om nog een keer naar de andere kant van de Gotthard te rijden. Eerder dit jaar is de vijfde etappe van de Ronde van Zwitserland gefinisht op een klim die bij het dorpje Carí uitkomt. We hebben een klein rondje gemaakt met deze klim er in en om Tour Etappe te quoten: “Dat betekent 11,2 kilometer bikkelen tegen 8%”. Dat er een profkoers over deze klim is geweest zorgt a) voor perfect asfalt en b) voor hier en daar een bordje over hoe ver en hoeveel hoogtemeters je nog moet.

Klimmen met uitzicht op de besneeuwde bergtoppen

Carí blijkt inderdaad een zware klim te zijn, maar het is er heel erg rustig en aan de kant die we opklimmen hebben we steeds uitzicht over de besneeuwde Zwitserse bergtoppen. Het is een prachtig decor om in te fietsen. Boven staat een klein officieel bordje van de klim en de belofte van een café (of iets wat daar op lijkt), maar die koffie hebben we uiteindelijk nergens kunnen vinden. Omdat het rondje niet al te lang is besluiten we om door te fietsen en aan de voet op zoek te gaan naar onze beloning. De afdaling zat overduidelijk niet in de Ronde van Zwitserland, want het is smal, heel technisch en het asfalt is niet overal even glad. Het grappige is wel dat het bosrijk is, met veel bladeren op de weg en daardoor voelt het echt als herfst. Winter, zomer en nu ook in de herfst gefietst!

Tip voor goed weer: de Gotthardpas, Via Tremola

We lunchen wat in Airolo en voor mij zit de fietsdag er dan al op. Dennis besluit om wel de Gotthardpas te fietsen, maar ZijWielrentNietMetIJzel. Toch moet ik de klim even noemen, want ik ben de weg gedeeltelijk met de auto opgereden voor de foto’s en wauw, deze col, officieel de Via Tremola, gaat op m’n bucketlist. De oude weg is namelijk niet geasfalteerd maar bestaat uit allemaal kleine klinkers, er zitten prachtige haarspeldbochten in en het uitzicht is uiteraard geweldig. Alhoewel van dat laatste bovenop de klim weinig meer te zien is, want daar is het mistig, ondanks de harde en ijskoude wind. Ja, deze klim wil ik zeker weten fietsen, maar noem me een mooi weer fietser, ik had geen spijt van m’n keuze.

fietsen in Andermatt, Gotthard pass, Tremola Pass

Conclusie: ondanks sneeuw toch genieten rondom Andermatt

Als het verblijf in Andermatt erop zit is mijn conclusie dat het dorp inderdaad zo veelzijdig is als ze zeggen. Alle grote, epische passen zijn dicht (met uitzondering van de Tremola dan) en toch heb ik twee geweldige fietsritten gedaan die binnen rijafstand van het dorp af beginnen. Natuurlijk stap je het liefst het hotel uit en zit je direct op de fiets, maar het is goed om te weten dat er ook andere mogelijkheden zijn als de voor de hand liggende routes onbegaanbaar zijn. Bovendien geeft het Radisson Blu Hotel wel een ultiem luxegevoel als je in het warme bubbelbad over het besneeuwde dorp uitkijkt na een mooie fietsrit.